Rome I - verordening

VERORDENING (EG) Nr. 593/2008 van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst

Het Europees Parlement en de Raad hebben op 17 juni 2008 de definitieve tekst van de Verordening (EG) 593/2008 (hierna: 'Rome I') aangenomen. De tekst van Rome I verscheen op 04.07.2008 in het Publicatieblad van de Europese Unie (Pb EU L177 van 4 juli 2008).

De wijzigingen die Rome I aanbrengt ten aanzien van het Verdrag van Rome hebben voornamelijk tot doel de werkingssfeer van de nieuwe Verordening Rome I, in overeenstemming te brengen met die van de Verordening (EG) nr. 44/2001 (EEX-Verordening betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken, hierna 'Brussel I' genoemd).

1. Basisprincipe: Keuze van het toepasselijke recht

Het basisprincipe van Rome I is, zoals ook onder het Verdrag van Rome het geval was, de vrijheid van partijen om het op de overeenkomst toepasselijke recht te kiezen. (Artikel 3 Rome I)

2. Het recht dat bij gebreke van een rechtskeuze toepasselijk is

Het verdrag van Rome haakt bij het ontbreken van een rechtskeuze aan bij het recht van het land waarmee de overeenkomst het nauwst verbonden is (aanknopingsfactor). Het Verdrag van Rome reikt daartoe in artikel 4 een vermoeden aan.

Rome I handhaaft het hiervoor aangehaalde principe van de aanknopingsfactor, doch stapt af van het algemeen geformuleerde vermoeden. In tegenstelling tot het Verdrag van Rome wordt de aanknopingsfactor in Rome I immers bepaald voor een aantal specifieke overeenkomsten. (Artikel 4 lid 1 onder a –h).

Zo wordt bijvoorbeeld de overeenkomst aangaande de verkoop van roerende zaken beheerst door het recht van het land waar de verkoper zijn gewone verblijfplaats heeft. (Artikel 4 lid 1 onder a Rome I) De distributieovereenkomst wordt conform Rome I beheerst door het recht van het land waar de distributeur zijn gewone verblijfplaats heeft. (Artikel 4 lid 1 onder f Rome I)

3. Bijzondere (beschermings)regels voor specifieke overeenkomsten

Rome I kent naast de hiervoor aangehaalde algemene regeling tevens een speciale regeling voor vervoersovereenkomsten, consumentenovereenkomsten, verzekeringsovereenkomsten en individuele arbeidsovereenkomsten. (Artikelen 5-8 Rome I) Deze speciale regelingen gelden eveneens onder het Verdrag van Rome.

In vergelijking met het Verdrag van Rome geldt echter dat de regelingen voor consumentenovereenkomsten in Rome I, in het licht van het bovenstaande, werden aangepast aan artikel 15 van de Brussel I Verordening.

In Rome I wordt ten aanzien van vervoersovereenkomsten een expliciete bepaling opgenomen die uitgaat van meerdere aanknopingsfactoren.

Indien echter niet aan deze aanknopingsfactoren/voorwaarden is voldaan, wordt de overeenkomst beheerst door het recht van het land waar de plaats van aflevering is gelegen. Dit in tegenstelling tot het Verdrag van Rome waar in zulk geval terug de algemene regel van de "nauwste band" dient te worden toegepast.

De Rome I Verordening is in werking getreden op 24.07.2008 en is vanaf 17.12.2009 rechtstreeks van toepassing in alle lidstaten van de Europese Unie, met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk en Denemarken welke overeenkomstig hun afzonderlijke positie bij het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap niet deelnemen aan de Rome I verordening.

Ten aanzien van beide laatstgenoemde landen is de Verordening derhalve niet verbindend, noch is zij op deze beide landen van toepassing.